Η κύστη Baker (ή αλλιώς όπως επίσης είναι γνωστή ως ιγνυακή ή οπίσθια “μηνισκική” κύστη) είναι μια μικρή κλειστή κοιλότητα γεμάτη με υγρό που σχηματίζεται στην οπίσθια περιοχή του γόνατος.Συνήθως βρίσκεται μεταξύ του μυοτενόντιου τμήματος του ημιυμενώδους και της έσω κεφαλής του γαστροκνήμιου.
Στους ενήλικες, οι κύστεις Baker τείνουν να σχηματίζονται σε συνδυασμό με εκφυλιστικές καταστάσεις του γόνατος. Μία από τις πιο κοινές συσχετίσεις που παρατηρούνται είναι η δευτερογενής δημιουργία της κύστης σε εκφυλιστικές ρήξεις μηνίσκου. Οι φλεγμονώδεις καταστάσεις και η οστεοαρθρίτιδα είναι επίσης γνωστές αιτίες σχηματισμού ιγνυακής κύστης. Όταν η κύστη σχηματίζεται σε συνδυασμό με ρήξη μηνίσκου, ο μηνίσκος μετατρέπεται σε μονόδρομη βαλβίδα και το εξωθημένο αρθρικό υγρό προωθείται προς τα πίσω και εδραιώνεται για να σχηματίσει ένα παχύρρευστο υλικό που μοιάζει με γέλη. Αυτή η γέλη εγκυστώνεται σε συγκεκριμένη κοιλότητα,η οποία αυξομειώνει το μέγεθός της ανάλογα με τη χρήση του γόνατος.Κατά την κάμψη του γόνατος η βαλβίδα ανοίγει,ενώ κατά την έκταση λόγω της διάτασης του γαστροκνημίου και του ημιτενοντώδους η βαλβίδα κλείνει.
Στα παιδιά,οι ιγνυακές κύστεις εμφανίζονται πιο συχνά ως πρωταρχική πάθηση. Σε αντίθεση με τους ενήλικες, οι ιγνυακές κύστεις σε μικρές ηλικίες προκύπτουν από κήλη του αρθρικού υμένα προς την οπίσθια επιφάνεια της άρθρωσης του γόνατος.
Όσον αφορά την κλινική εικόνα,οι ασθενείς με κύστη Baker συνήθως προσέρχονται στον γιατρό λόγω της ανάπτυξης μιας μάζας ή ενός μορφώματος στην οπίσθια περιοχή του γόνατος. Στα παιδιά, αυτές οι κύστεις είναι ασυμπτωματικές και εντοπίζονται κυρίως στις σωματικές εξετάσεις.
Στους ενήλικες, αυτές οι κύστεις μπορεί να προκαλέσουν πόνο και αίσθηση πίεσης στην οπίσθια περιοχή του γόνατος.Τα συμπτώματα είναι πιο έντονα κατά την πλήρη έκταση του γόνατος ή στη δυσχέρεια μεγάλης κάμψης.Επίσης μπορεί να αναφέρονται ενοχλήσεις κατά τη διάρκεια δραστηριοτήτων.Τις περισσότερες φορές όμως τα κλινικά ευρήματα δε σχετίζονται με την κύστη, αλλά συσχετίζονται με την πάθηση,όπως η οστεοαρθρίτιδα ή οι βλάβες του μηνίσκου.Όταν η κύστη του Baker υποστεί ρήξη,η κλινική εικόνα τροποποιείται και ο ασθενής εμφανίζει απότομο και έντονο πόνο στο πίσω μέρος της περιοχής του γονάτος και της γάμπας. Αυτή η εικόνα συχνά συγχέεται με τη διάγνωση της εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης.Και στις δύο κλινικές καταστάσεις μπορεί να υπάρξει αύξηση του όγκου του γαστροκνημίου και ο ασθενής εμφανίζει έντονο άλγος.Στις κύστεις Baker που έχουν υπερβολικά μεγάλο μέγεθος μπορεί η συμπίεση των παρακείμενων δομών να προκαλεί συμπτώματα.Είναι σπάνιο μεν,αλλά θα πρέπει να υπάρχει υποψία όταν συσχετίζονται τα συμπιεστικά συμπτώματα με την εντόπιση της κύστης.
